Doskonały rok kobiecego arbitrażu

Wiele nominacji na Mistrzostwa Europy i Świata. Dobre oceny i liczne pochwały. To był bardzo udany rok kobiet-sędzi.


Możemy być dumne z naszych sędzi. Ich praca w 2022 roku była wielokrotnie nagradzana powołaniami dla nich na najważniejsze turnieje organizowane przez UEFA i FIFA. Postawa najlepszych z nich w najbardziej prestiżowych zawodach powodowała, że coraz bardziej dostrzegano w środowisku role kobiet-sędziujących. To był doskonały rok dla kobiecego arbitrażu. Paulina Baranowska jako pierwsza Polka w historii posędziowała mecz finałowy Mistrzostw Europy przy 97-tysięcznej publiczności na angielskim Wembley. W grudniu dostała ważną nominację na Mundial 2023 w Australii i Nowej Zelandii. Finały Mistrzostw Europy U17 i U19 oraz finały Mistrzostw Świata U17 i U20 odbywały się z naszymi przedstawicielkami, a Baranowska i Katarzyna Wójs cały czas jako asystentki biorą udział w meczach męskiej PKO Ekstraklasy.

Z końcem 2021 roku do grupy UEFA Elite, przeznaczonej dla najbardziej doświadczonych arbitrów wróciła Monika Mularczyk. Od 1 stycznia 2022 powiększyło się natomiast grono naszych sędzi międzynarodowych. Sędzią międzynarodową futsalu została Monika Czudzinowicz z Białystoku, a sędzią beach soccera na poziomie międzynarodowym Angelika Gębka z Sosnowca. Miejsce w gronie międzynarodowych sędzi asystentek zwolnione po Karolinie Skalskiej, która zakończyła swoją sędziowską karierę zajęła Julia Bukarowicz z Łodzi. Symboliczną plakietkę sędzi międzynarodowej Bukarowicz odebrała na początku roku od Emil Wnuk, wówczas jeszcze nowej przewodniczącej zespołu ds. arbitrażu kobiet w Kolegium Sędziów PZPN.

Wiosną nasze sędzie międzynarodowe i te, które nie są sędziami międzynarodowym, lecz biorą udział w imprezach pod egidą UEFA brały udział turniejach eliminacyjnych do Mistrzostw Europy U17 i 19, które odbywały się w kraju i zagranicą. W turniej U17 rozgrywanym na boiskach w Małopolsce zaangażowane były Karolina Bojar-Stefańska i Karolina Zygmond. Na siedemnastki do Armenii udały się Katarzyna Lisiecka-Sęk i Anna Wieczorek, również na siedemnastki, ale do Kosowa polecały z kolei Michalina Diakow i Julia Bukarewicz. Wiosną eliminacje do finałów U19 sędziowały Michalina Diakow i Kinga Kwitowska we Włoszech.

Połowa roku była najlepszym czasem. W okresie od maja do lipca duma mogła nas rozpierać, że mamy tak doceniane sędzie. Na słynnym Wembley w finale angielskiego Women's FA Cup, w którym Chelsea po dogrywce pokonała Manchester City 3:2 sędzią asystentką była Magda Golba, która przed laty wyjechała do Anglii. W Polsce, a dokładniej to w Puławach finał Pucharu Polski z udziałem systemu VAR poprowadziła Monika Mularczyk ze wspierającym ją Katarzyną Wójs i Pauliną Baranowską oraz w roli sędzi technicznej Michaliną Diakow. Pozostając na polskich boiskach wspomnijmy jeszcze o Centralnej Lidze Juniorek. Finał CLJ U17 drugi rok z rzędu gwizdała Emilia Szymula, a finał CLJ U15 poprowadziła Anna Wesołowska. Pierwsze dwa tygodnie maja w Bośni i Hercegowinę spędziła Michalina Diakow na finałach Mistrzostw Europy U17. Sędzia z Wielkopolski dotarła do półfinału. Na przełomie czerwca i lipca na finałach Mistrzostw Europy U19 w Czechach była Katarzyna Lisiecka-Sęk.

W lipcu w Anglii odbyła się najważniejsza tegoroczna impreza na naszym kontynencie, czyli Mistrzostwa Europy kobiet w piłce nożnej. Duża radość była na fakt, że weźmie w nich udział Paulina Baranowska, a jeszcze większa, że nasza sędzia asystentka zostanie na EURO aż do samego końca. Baranowska jako pierwsza Polka w historii sędziowała w meczu finałowym Mistrzostw Europy. Przy rekordowej w historii Mistrzostw Europy 87-tysięcznej publiczności Anglia pokonała po dogrywce Niemki 2:1. Nasza sędzia finał poprowadziła razem z Ukrainkami - Kateryną Monzul jako sędzią główną oraz asystentką Maryną Striletską. Oprócz Baranowskiej w Anglii pracowała również Katarzyna Wierzbowska, która jest obserwatorem pracy sędzi. Mimo ogromnego sukcesu Baranowskiej trochę szkoda, że żadna z naszych sędzi głównych nie zakwalifikowała się na turniej w Anglii. Nasze zespoły sędziowskie prowadziły natomiast mecze towarzyskie dorosłych reprezentacji, np. Polska - Finlandia w Grodzisku Wielkopolskim odbyło się pod okiem Michaliny Diakow czy na wyjeździe Portugalia - Haiti gdzie prowadziła zawody Monika Mularczyk.

Latem tradycyjnie nastąpiły rozsady w sędziowskim gronie. Niektóre sędzie odeszły ze szczebla centralnego, a w ich miejsce pojawiły się nowe twarze. Tu można wspomnieć choćby o byłych znakomitych piłkarkach. Jesienią w II lidze kobiet zadebiutowała ponad trzydziestokrotna reprezentantka Polski, Sandra Sałata, która praktycznie przez całą swoją karierę piłkarską była związana z Medykiem Konin. Marta Stasiulewicz z Gdańska jeszcze wiosną grała w barwach AP Lotosu Gdańsk w Ekstralidze, a latem po zdanych egzaminach wróciła do Ekstraligi, ale w roli sędzi asystentki. W czerwcu Kapituła Nadawania Tytułu Sędziego Zasłużonego i Honorowego PZPN oznaczyła trzy ważne w polskiej piłce kobiety. Tytułem sędzi honorowej uhonorowana została Ewa Gajewska z Krakowa. Mianem sędzi zasłużonej, który jest niższy niż tytuł sędzi honorowej docenione zostały Katarzyna Wierzbowska z Gdańska oraz Joanna Ściepura z Olkusza. Warto wspomnieć, że w październiku w Łodzi rozegrano pierwsze Mistrzostw Polski Kobiet 35+. Najlepszą zawodniczką turnieju została uznana Alicja Pawlak, niegdyś piłkarka i reprezentantka Polsk, a od lat sędzia asystentka. 

Na Kostaryce w Ameryce Środkowej odbywał się w sierpniu FIFA U-20 Women's World Cup w którym udział brała Katarzyna Wójs jako sędzia asystentka. W październiku rozegrane zostały FIFA U-17 Women's World Cup, które odbyły się w Indiach. Udział w nim wzięła Paulina Baranowska. Był to jej drugi w tym roku udział w imprezie dużej rangi. Jesienią podobnie jak wiosną nasze sędzie potrzebne były także w eliminacjach mistrzostw Europy juniorek. Nasze przedstawicielki "obskoczyły" cztery turnieje grupowe kategorii wiekowej U19. W Wielkopolsce pracowała Anna Adamska i Julia Bukarowicz. Blisko, bo na Litwę pojechały Katarzyna Lisiecka-Sęk i Anna Wieczorek. Do Albanii udała się Ewa Augustyn i Aleksandra Ulanowska, a w Bośni i Hercegowinę była Michalina Diakow oraz Aleksandra Mostowska. W październiku Mostowska zadebiutowała na arenie międzynarodowej w oficjalnych rozgrywkach UEFA. Nasze sędzię obsługiwały także październikowy turniej towarzyski UEFA WU15 Development 2022 na Warmii i Mazurach.

Trudno, aby bez przedstawicielek Kolegium Sędziów PZPN odbywały się mecze UEFA Women's Champions League. Polki brały udział w turniejach eliminacyjnych do Ligi Mistrzyń odbywających się w Norwegii i Sarajewie. Sędziowały baraże Ligi Mistrzyń oraz późnojesienną fazę grupową UWCL prowadząc spotkania w Lyonie, Paryżu i Malmö. O ile kibiców w Polsce wciąż mogą zachwycać konfrontacje typu Paris Saint-Germain - Chelsea to po drugiej stronie globu Katarzyna Wasiak już na co dzień jako sędzia asystentka bierze udział w meczach słynnej National Women's Soccer League gdzie grają takie gwiazdy kobiecego futbolu jak Megan Rapinoe czy Alex Morgan. Wasiak, która jakiś czas temu wyjechała do Ameryki poprowadziła w październiku mecz półfinałowy kobiecej ligi amerykańskiej.

A co w 2022 roku działo się w dziedzinie beach soccera i futsalu? Nowa sędzia międzynarodowa beach soccera Angelika Gębka zadebiutowała w czerwcu w portugalskim Naraze podczas Euro Winners Cup. We wrześniu brała udział w turnieju eliminacyjnym w strefie europejskiej do Światowych Igrzysk Plażowych 2023. W międzyczasie w Polsce odbyły się szkolenia dla polskich arbitrów beach soccera. Aktualnie Zespół Piłki Nożnej Plażowej ma do dyspozycji 7 kobiet-sędzi. Tegoroczny finał Mistrzostw Polski kobiet w beach soccerze poprowadzili jednak sami mężczyźni, gdyż termin finałów piłki plażowej zbiegł się z terminem egzaminów centralnych. Również w tym roku na arenie międzynarodowej zadebiutowała Monika Czudzinowicz, nowa sędzia międzynarodowa futsalu. Uczestniczyła w meczach odbywający się na Litwie, Albanii, Czechach, Słowenii i Portugalii. Warto podkreślić, że Czudzinowicz brała udział w meczach zarówno kobiecych, jak i futsalu męskiego. W grudniu w Las Rozas nieopodal Madrytu w Hiszpanii odbyła się pierwsza edycja UEFA CORE Futsal Course. Była na nim Marta Brudnicka z Warszawy.

Wraz z nowym sezonem futsalu wystartował Program Mentorski. W tym sezonie odbywa się jego pierwsza edycja. Dotychczas program futsalu dla najbardziej perspektywicznych sędziów szczebla centralnego dotyczyły sędziów z dużego boiska. Teraz idea programu mentorskiego przeszła także do piłki halowej. Przez Zespół Futsalu Kolegium Sędziów PZPN do uczestnictwa w programie mentorskim zakwalifikowane zostały Barbara Mrozek (Kujawsko-Pomorski ZPN), Aneta Klimek (Opolski ZPN), Aleksandra Hynek (Małopolski ZPN) oraz Marta Brudnicka (Mazowiecki ZPN). Cała czwórka miała już okazje uczestniczyć w meczach męskiej Ekstraklasy futsalu.

Pod koniec roku męski Mundial w Katarze przyczynił się do wzrostu zainteresowania kobietami sędziującymi piłkę nożną. To za sprawą historycznego wydarzenia. Francuzka Stéphanie Frappart poprowadziła mecz pomiędzy Kostaryką a Niemcami. W ten sposób arbiter z Francji przeszła do historii jako pierwsza kobieta sędziująca spotkanie na męskich Mistrzostwach Świata. Frappart mecz sędziowała w żeńskiej trójce sędziowskiej. Oprócz niej w Katarze było jeszcze parę innych sędzi, które występowały w roli sędzi asystentek oraz sędzi technicznych. Przy okazji Mundialu często w telewizji mogliśmy zobaczyć Karolinę Bojar-Stefańską.

W trakcie roku parę sędzi zmieniło swoje nazwisko i co niektórym mogły przez to uciec z radaru. Joanna Pondo stała się Joanna Pazdecką, Martyna Kozieł to teraz Martyna Pietrzyk, a Nela Trocińska przyjęła nazwisko Szadkowska.