Dekada po złocie Mistrzostw Europy U17
To już dziesięć lat od zdobycia historycznego medalu. Były nadzieje na wielkie rzeczy. Czy faktycznie nastały?
Piątek, 28 czerwca 2013 - to był dzień polskiej piłki nożnej kobiet. Reprezentacja Polski U17 kilka dni wcześniej po raz pierwszy pojechała na turniej finałowy mistrzostw Europy do szwajcarskiego Nyonu. W pierwszym meczu, którym był półfinał biało-czerwone pokonały Belgię 3:1. Gole strzelały wówczas Katarzyna Konat, Paulina Dudek i Ewa Pajor. W wielkim finale Polki stanęły naprzeciwko Szwedek.
Finał był transmitowany na kanale Eurosport. Emocję rozpoczęły się już z pierwszym gwizdkiem, bo nasza kadra stanęła przed szansą na pierwsze historyczne złoto. W 13. minucie Dominika Dereń dośrodkowała piłkę w pole karne, po chwili futbolówka znalazła się pod nogami Eweliny Kamczyk i było 1:0. To była pierwsza kulminacja emocji. Druga kulminacja nastąpiła w 80. minucie po końcowym gwizdku sędzi. Po tym była już tylko radość i łzy szczęścia. Niektóre mistrzynie zdobycie mistrzostwa Europy upamiętniły sobie tatuażami.
Ewa Pajor została wybrana przez UEFA najlepszą zawodniczką turnieju finałowego. To właśnie zresztą ona ze wszystkich „złotek” zrobiła największą karierę. Od ośmiu lat jest piłkarką VfL Wolfsburg, jednego z najmocniejszych klubów kobiecych w Europie. Pajor ma na swoim koncie kilka mistrzostw Bundesligi, Pucharów Niemiec tytuł królowej strzelczyń ligi niemieckiej czy - a może nawet przede wszystkim - grę w finałach Ligi Mistrzyń. Drugą postacią z kadry U17, która robi międzynarodową karierę jest Paulina Dudek, która w meczu finałowym U17 była kapitanem reprezentacji. Na początku 2018 roku odeszła z Medyka Konin do francuskiego PSG. Jej transfer był rekordowy w historii polskiej piłki kobiet, bo Francuzi zapłacili za nią 20 tysięcy euro. Za 2022 roku Dudek została uznaną piłkarką roku w plebiscycie tygodnika Piłka Nożna.
Autorka gola na wagę mistrzostwa Europy - Ewelina Kamczyk z wyjazdem za granicę czekała o wiele dłużej niż Pajor czy Dudek. Kamczyk w Polsce aż pięciokrotnie została królową strzelczyń Ekstraligi. Za granicę postanowiła wyjechać dopiero w 2021 roku. Trafiła do Francji. Gra w klubie FC Fleury 91, który ostatnio stał się istotną polską kolonią w lidze francuskiej. Niestety w zeszłym roku Kamczyk popadła w konflikt z Niną Patalon selekcjonerką reprezentacji Polski, przez co nie jest powoływana do kadry narodowej. Z gry w reprezentacji skreślona została w zeszłym roku także Gabriela Grzywińska za grę w rosyjskim Zenicie Sankt Petersburg.
Oprócz Pajor, Kamczyk i Grzywińskiej na zawodowym poziomie za granicą grają także inne "złotka". Od tego sezonu w najwyższej klasie rozgrywkowej kobiecego futbolu we Francji gra Kinga Szemik, która swojego czasu parę lat spędziła ucząc się i grając w piłkę w Stanach Zjednoczonych. Sylwia Matysik jest piłkarka niemieckiego Bayeru Leverkusen.
Trenerem, który stworzył zespół na miarę naszego największego reprezentacyjnego sukcesu w historii kobiecej piłki był Zbigniew Witkowski. Po triumfie z kadrą siedemnastek selekcjoner miał nadzieje, że PZPN umożliwi mu dalszą pracę ze swoim rocznikiem w kadrze U19. Tak się nie stało. Niecały rok po wywalczeniu medalu Witkowski został zwolniony i znajduje się na peryferiach piłki. Próbował do niej parokrotnie wracać pomagając między innymi Mitechowi Żywiec czy Rekordowi Bielsko-Biała lecz były to epizody. Z piłką kobiecą nie jest już wiązana również jego asystentka Natalia Niewolna-Wielińska, która długie lata była związana z Olimpią Szczecin i sztabami żeńskich reprezentacji narodowych, ale to już przeszłość. Złota reprezentacja Polski U-17 została uznana Drużyną Roku 2013 według tygodnika „Piłka Nożna". Obecnie trenerem młodzieżówki U17 jest Marcin Kasprowicz.
Po dziesięciu latach od złotego medalu w UEFA Women's Under-17 Championship z pokorą trzeba przyznać, że w 2013 roku mieliśmy szczęście. Zdobyliśmy mistrzostwo Europy w ostatnim turnieju, w którym grały cztery zespoły. Od następnej edycji mistrzostw o medale ME grało już po osiem reprezentacji. Siedem lat temu do złota wystarczyły nam wygrane nad Belgią i w finale nad Szwedkami. Dziś, aby osiągać taki sukces w finałach musielibyśmy dać radę pięciu przeciwnikom (3 mecze grupowe, półfinał i finał). Docenić należy jednak to, że Polska zdobywając złoty medal wbiła się pomiędzy wielką trójkę europejskiego futbolu młodzieżowego - od 2008 roku poza jednym razem Polski mistrzostwo Europy U17 zdobywały tylko - Hiszpania, Niemcy i Francja.
Od 2013 roku młodzieżowa reprezentacja Polski dwukrotnie zdołała ponownie awansować do turnieju finałowego mistrzostw. Były to w 2018 i 2023 roku. Najpierw awans ze swoim zespołem wywalczyła trenerka Nina Patalon, a w tym roku trener Marcin Kasprowicz. Niestety w obu tych turniejach biało-czerwone nie zdołały wyjść z grupy.
Sukces U17 w 2013 roku nie przekształcił się w kolejne sukces tych dziewczyn w roczniku U19 czy choćby w reprezentacji A. Ewa Pajor to największa piłkarska osobowość tamtego sukcesu i od lat najbardziej rozpoznawalna polska piłkarka. Dziś jest kapitanem seniorskiej reprezentacji i jedną z najlepszych piłkarek w Europie. Część złotego składu już dawno zakończyło swoje krajowe kariery piłkarskie bądź gra typowo amatorsko. Urszula Wasil-Wujda jest szczęśliwą żoną i mamą, Katarzyna Gozdek realizuje się grając już jedynie w beach soccera, a na przykład Karolina Ostrowska po wielu sezonach gry w Ekstralidze właśnie kończy swoją karierę piłkarską.
Złote medalistki mistrzostw Europy U17 z 2013 roku
w nawiasie klub sezonu 2022/2023
Anna Okulewicz (Ladies Soccer Team Gorzów Wielkopolski), Kinga Szemik (Francja, Stade de Reims), Karolina Ostrowska (Śląsk Wrocław), Gabriela Grzywińska (Rosja, Zenit Sankt Petersburg), Katarzyna Konat (TME SMS Łódź), Dominika Dereń (Górnik Łęczna), Urszula Wasil-Wujda (zakończyła karierę), Patrycja Michalczyk (Pogoń Szczecin), Katarzyna Gozdek (gra w beach soccer), Katarzyna Michalska (bez klubu), Sylwia Matysik (Niemcy, Bayer Leverkusen), Anna Rędzia (TME SMS Łódź), Paulina Dudek (Francja, Paris Saint-Germain), Magdalena Gozdecka-Wietecha (AZS UJ II Kraków), Ewelina Kamczyk (Francja, FC Fleury 91), Anna Zapała (AZS UJ Kraków), Ewa Pajor (Niemcy, VfL Wolfsburg), Dżesika Jaszek (Czarni Sosnowiec)